Günüyle Adem
Bir âdem, bir madem
Yola koyuldu, fikri sadem
Âdem yeryüzüne düþmüþtü
Yalnýzlýk baþýna
Tüm olur emeði, eylemiyle
Yaþama, ekmeðine aþýna düþmüþtü
Bilmeye ve öðrenmeye dek
Yol yok, iz yok
Egosundan gelen
Duygularýyla çelen
Anlam, yönelim, ifadelerden maada
Nebatýn, karacanýn hýzýyla yarýþýr
O zaman, karný ile barýþýr
Güvenliðinden kalmadý mý þüphesi
Beyinsel alýp vermelere karýþýrdý.
Dýþ zaten bir etki buyuran
Egoya dek seçimiyle kendisini duyuran
Hiç mavala gerek yok
Eðer konacaksa bir þey; terek çok
Etki uyaran konularý
Oldu egoya dek yontularý
Her düþünme biçimlenmesi
Ego dýþý oluþla da hiçimdendi
Mide ve tenine, güvenliðine dek
Olurlarla yorumlandý
Totem, açlýk, güvenlik, cinsellik
Bencilliðe hitabýyla için sellikti.
Hiç bir zaman olaylar tekil sürmez
Alýþmalarýyla ansýmalar
Tüm dýþ etkimeler kadar kendisinden yansýmalar
Bene göre seçilip, ayýklanýp
Mana veremediði yerde sayýklanýp
Harcýyla örülüyor
Alýþma ve ansýmalarý
Tabu ve totem etmenin farkýyla görülüyordu
Tepki ve etki
Âdem’in eline verdi
Davranýþýndan bir yetki
Açlýða tepki duyanda
Meyveyi yöneliþle soyanda
Böylesi algýlarla
Hem öznel, hem nesnel doyanda
Âdem gün þaþýrdý
Âdem gün aþýrdý
Her olma ve oluþma
Sýnýrlý sürekliliði taþýrdý
"Daha dün" dedi
"Âdemi verdim
Þimdi alma sýrasý" diye
Sözünü koydu toprak
Canýmdan can kopararak
Gün gelir Adem
Seninle yetik, seninle sonsuz vadem
Toprak zaferini koymuþtu
Ýnsan hem aç, hem doymuþtu.
11.10.2012
Âdem: Buradaki Âdem, inançlarýn Âdemi deðildir. Aksine inançlara konu olan, bir sembolizmin geri plâný unutularak yaþam içinde, aktüel çevreye göre deðiþen, dönüþen anlatýmlarýn inançlaþmasý olan Âdem’dir.
Tarihte ilk kez bir araya gelen etnikti sosyal birlikler, ittifaký düzen kurmuþlardý. Etnik yapýlarý bir araya getiren ittifaký düzen içi, etnik çatýþmalarýn da; huzursuzluklarýný aþmak gerekiyordu.
Etnik yapýlar, totemi kimlik tanýmlýðýnýn dýþýnda; insan gibi bir tanýmýþlýk aitti eþmesini ne biliyorlardý; ne de böyle bir tanýmlanmanýn ihtiyacý içindeydiler.
Ya da her etnik yapý kendisini böylesi bir "kendi içince olur duyguyla öznel düþünmenin merkezine" alýyordular. Diðerlerini bu baðlamda bu deðer (insan) duygusunun dýþýnda býrakýyordular. Onlarý insan saymýyorlardý bile. Her þeyi, kendi aitliði için oluþla, kendi totemlerinden sadýr olmakla kendisine doðru gelen meþruiyetlik sayýyordular.
Ne olmuþtu da, böyle bir tanýmlanmanýn gereðini duyuþla bu adýmý atmýþlardý? Üretim yapmanýn temas eden giriþmesi ile her biri bir birine göre zýt kutup ve ayrý kültürle, gelenekti tanýmlama olan etnik yapýlarla ittifaklar yapýlmaya baþlanmýþtý. Bir kan ve doku uyuþmazlýðý baþlamýþtý. Bu paradoks nasýl aþýlmalýydý?
Her bir düzenleyen etnik totemi yapýdan [düzenleyen, yöneten (totemciliklerden) tanrýlardan] bir parça can, kan; totem görüntüsü (suret) ve totemlere dek düþünceler ilavesi ile insan yaratýlmýþtý. Ve yine tarih sahnesine "ilk kez insan tanýmýyla" insan olma üzerinde eþitleþip, kardeþ olunuþun ittifaký edilmiþti.
Ýþte Âdem, insan kardeþliði üzerinden kültür üretmenin sembolik anýmsanmasý olan bir ortak ittifaký kültür olmanýn Âdem’idir. Aslýnda yaratýlan insan ve insan kavramýdýr. Ýnsan kavramý burada "totem" bir kavramdýr. Tüm etnik yapýlarýn kaynaðýný ayný insan ata soydan (totemden) gelmenin kutsallýðýný ifade eden bir tabudur.
Böylece ayrý ayrý totemlerden gelen etnik soy olmanýn üstünlük çatýþmasý, insan totemi üzerinden; insan kardeþliði ile aþýlýp; "insan soylu oluþ eþitleþmesi"; "insan soylu atadan olmanýn eþitleþmesi" doðmuþtu.
Ýnsan olarak yaratýlan Âdem fikri, sosyal eþitleþmesi ile ittifakýn giderek millet devlet ve imparatorluklarýn etnik yapý huzursuzluðunu giderme gayreti günümüze dek sürdü. Hala da Âdem’den olma kardeþlik anlayýþýyla bu çaba sürmektedir.
Deðilse Tanrýlar kendi suretlerinde (Ýggi’lerde) her birinden bir parçayla insan kavramý üzerinde eþitleþme yaratýrken, etraf; etnik totemi âdemlerle (biyolojik insanlarla) doluydular.
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.