Erim beni incitmez ne güzelmiþ kaderim
Okþar sever ayda bir öðrenmedim özlemi
Onun kulu olurum “Yeter ki emret” derim
Yüzüm deðer eline açýksa çayýn demi
Bu ne biçim iftira aman sen de ilâhi
Ahýrda süt saðarken öküz tepti billâhi.
Beni sever bilirim güvenirim erime
Acýyýp bakma komþu huzurluyum rahatým.
Sakýn ha kýskançlýktan erim erim erime
Okþanmaktan yoruldum ondan istirahatým.
Ýnanmadýn mý yoksa söylediðim sözüme
Aniden rüzgâr çýktý kapý çarptý gözüme.
Bir öpücük kondurdu leblerimde gül açtý
Yediverenmiþ cinsi solmak nedir bilmedi
Sivri dikeni battý ondan huzurum kaçtý
Þâfi’nin adý bile kýzýllýðý silmedi.
Patlayan bu mayýndan kalmadý aðýz tadý
Dayak falan yemedim sadece uçukladý.
Þikâyet etmem asla söyleyemem suskunum
Gözyaþýma aldýrma mutluluktan akýyor
Elek duvarda kaldý yere saçýldý unum
Erim yaman adamdýr bana iyi bakýyor.
Geçende sen anmýþtýn birden tuttu hýçkýrýk
Dengem falan bozuldu o yüzden kolum kýrýk.
Hastahane odasý bilmem neden yurt oldu
Kimsenin suçu yoktur bu benim kara bahtým
Düþündüm de içime birden bire kurt doldu
Günbatýmý olmuþum sanýrdým ki sabahtým.
Gökten inen meleði konuk etti bu hane
Ölüm gelmiþ cihâne, býçaklanmak bahane...
Afet Kýrat
ÇÖZÜMLEMESÝ
Ses tabakasý: Beþ birimden oluþan þiirde birimlerde altýþar dize vardýr. Hecenin 7+7 duraðýyla yazýlmýþtýr. Dizelerde ababcc, dedeff diye devam eden uyak örgüsünde tam ve zengin uyaklar kullanýlmýþtýr. Þiirdeki düz ünlüler, yuvarlak ünlülerden dört kat daha fazladýr. Þiirde hem ünlü tekrarýyla yapýlan asonans hem de ünsüz tekrarýyla yapýlan aliterasyonlar vardýr. Örneðin ilk dize olan “Erim beni incitmez ne güzelmiþ kaderim” dizesinde hem “i” hem de “e” asonansý altýþar kullanýmla iç ahenge etki etmektedir. Þiirde hastane yerine hastahane, cihana yerine cihâne kullanýmý bu sözcüklerin bu þekilde de kullanýmýnýn yaygýn olmasýndandýr.
Anlam tabakasý: Þair, toplumun bir yarasýný karikatürize etmiþtir. Ýronik bir þiirdir. Ýroni (tersinleme): Trajik olanýn komik, komik olanýn trajik olmasýdýr. Kökeni kendini küçültmek anlamýndaki “eironeia”dan gelen bir kelimedir. Bu þiir sözcüðün kök anlamýna da uygundur. Karakterin, olayý nasýl gördüðü ve olayýn gerçekte nasýl olduðu arasýndaki farký anlatan ironilere durum ironisi denir.
Þair, kocasýndan eziyet gören bir kadýnýn aðzýndan, onun komþusuna hitap eder gibi kaleme almýþ bu þiiri. Özel bir örnek gibi görülse de içinde yaþadýðýmýz toplumun bir gerçekliðidir. Gazete haberleri, televizyon haberleri özellikle de sabah programlarý kadýna karþý þiddet haberleriyle doludur.
Þiir öznesi kadýn, komþusuna karþý söylemleriyle kendine bir zýrh örmüþtür. Dalga geçer gibi görünse de aslýnda bir zýrhtýr ördüðü. Gülümsetmekten ziyade damakta acýmsý bir tat býrakan durum.
Kadýna þiddet, kadýný bir insan, bir birey olarak kabul edemeyen zihniyetin uyguladýðý sindirme yöntemidir. Bir sýzý vardýr bu þiirde, hüzün ve tebessüm bir arada, sesini çýkaramayan kadýnlarýn sesi olmuþ þair.
“Ahýrda süt saðarken öküz tepti billâhi.” dizesinde inek yerine öküzün kullanýmýnda ince bir kinaye vardýr. Kinaye iki anlamlý sözün, üstü kapalý, sitemli olarak mecaz anlamýyla kullanýlmasýdýr.
Obje tabakasý: Þiirin asýl objesi þiddet gören kadýndýr. “Erim” dediði kocasý ve hitap ettiði komþusu diðer objelerdir. Yine yüz, göz, dudak, gözyaþý, kol ve býçak þiirin yardýmcý objelerindendir.
Karakter tabakasý: Þiirler, bir anlamda þairin ýstýraplarýnýn bir ezgisidir. Ýnsan bir bütünün yalnýz parçasýdýr. Kýrat da belki birçok þair gibi yalnýzlýðýný fark ettiðinde þiir yazar. Empati ve özdeþim yoluyla diðer insan veya þeylerle iliþki kurabilmektedir. Genelde sanatçýlar, özelde þairler bazen duyumsanmayaný duyumsarlar bazen de susulaný seslendirirler. Kýrat da bunlardan biridir. Ýronik bir þiir yazmak için ince zekâ gerekir. Þiirde ironiyi ehlileþtirirken yüreði yanarak yazmýþtýr bu þiiri. Þair þiirinde; “aman sen de ilahi”, “kýskançlýktan erim erim erime”, “eleðin duvarda kalmasý”, “anýnca hýçkýrýk tutmasý”, “ölüm gelmiþ cihane” gibi halk deyimlerine de yer vermiþtir.
Alýnyazýsý (kader) tabakasý: Kadýn ve kýzlarýmýz; koca evinde kan kussan da kýzýlcýk þerbeti içtim diyeceksin, tavsiyesiyle gelin edilir. Þikayet etmemek, akýllý bir insanýn kendini koruma yolu olarak öðütlenir. Her belayý kader diye geçiþtirmek ya da katlanmak kültürümüzde vardýr. Tarih boyu hemen hemen her toplum kadýna olumsuz bir rol biçmiþtir: Hem evin hizmetçisi hem kocasýnýn kölesi rolü. Adam olmaya uzak olanlar, kadýna þiddete yakýndýr. Ýnsan kiþisinin hayvani yönü olan zayýfa þiddet, kader olarak algýlanýr.
Seddar Ýnce
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.En Çok Okunan Şiirleri
AFFET BABA DESEM Kİ... KARA GÖZLÜM RİCA EDERİM BAYIM YAKARIŞ SAÇLARIN, AH O SAÇLARIN! HEY BİNGÖL, YAYLA DERE! VEZN-İ AHAR SARMAŞIK MEHMET’İM