Hayal, tefekkür, rüya ve sonrasý kâbuslar
Özgürlüðü susturan kapalý cam fanuslar
Gürültülü gün içi; yapayalnýz geceler
Hürriyet þarkýsýný fýsýltýyla heceler
Hayalet gibi gizli bitmeyen düþünceler
Silin þu yüzümdeki yorgunluk çizgisini
Ýþitmek istiyorum kurtuluþ ezgisini
Nasýl görmez bu gözler ýþýkla kamaþýrken
Nasýl susar bu dilim çavlan gibi taþarken
Mutluluk çok uzakta bir çukurda çok derin
Rüzgârý tutamam ki hem kuvvetli hem serin
Düþlerdeki aþýðým beni çeksin ellerin
Bir kuþ, bir kelebek ol, tebessüm ol yüzümde
Bir beyaz gül, bir lale, bir bahçe ol gözümde
Yeleleri ateþten gemli aðzý köpüklü
Bir kýsraða binerdim sýrtýmda þiir yüklü
Zalimce umutlarla artýk ürperiyorum
Çýplak hayallerimi sehere veriyorum
Gam nakýþlý yorganý üstüme seriyorum
Arýyorum sürekli bembeyaz sahilimi
Ey dalgalar kabarýn özgür kýlýn dilimi
Afet Kýrat
ÇÖZÜMLEMESÝ
Ses tabakasý: Þiirdeki ünlülerin daðlýmý eþittir. Yine ünsüzlerden de öne çýkaný yoktur. Yedilik birimlerin kullanýldýðý bu þiirde 7+7’lik hece ölçüsü kullanýlmýþtýr. Okuma vurgusunun yanýnda uyaklar da ahengi saðlayan öðelerdir. Þiirin uyak örgüsü aabbbcc, ddfffgg þeklinde devam eden modern bir yapýdýr. Yine “Bir kuþ, bir kelebek ol, tebessüm ol yüzümde/Bir beyaz gül, bir lale, bir bahçe ol gözümde” dizelerinde olduðu gibi, tekrarlanan sözcükler de þiirin ahengine etki etmektedir.
Anlam tabakasý: Þiirde her ne kadar sözcük olarak zikredilmeyip, kapalý cam fanuslar i mgesiyle ifade edilse de ceza evindeki bir tutsaðýn duygu, düþünce ve hayalleri dile getirilmiþtir. Ceza evi dýþarýdakilerin göremediði, çýkanlarýn ise içeridekileri unuttuðu, sadece suçlularýn deðil, suç iþlediði sanýlan insanlarýn da ruhlarýna pranga vurulan bir yerdir. Bazen çýkmak için sadece bir iðne deliði vardýr, bir gün özgür kalma ýþýðý oradan girmektedir.
Özgürlük, bir insanýn saðlýktan sonra sahip olacaðý en deðerli kavramdýr. Özgürlüðün deðeri özgürlük elden gidince daha çok anlaþýlýr. Her ne kadar mutlak özgürlük yoksa da bazen insanlarýn temel özgürlükleri bile cezaevleri tarafýndan kýsýtlanmaktadýr. Özgürlüðün bir kapýsý da isyana açýlýr, þiir öznesi bu baðlamda örtük bir isyanýný da dile getirmiþtir.
Þiirde sözcük olarak kullanýlmasa da özlem de vardýr. Sevilenlerden ayrýlmanýn hediyesi olan özlem bir bitmemiþlik duygusudur. Beklemeyi katlanýr kýlan da bu duygudur.
Nesne (obje) tabakasý: Þiirin ana objesi kapalý cam fanuslar baðdaþtýrmasýyla i mgeleþtirilen ceza evidir. Yine ceza evinde özlemi duyulan kuþ, kelebek, gül, lale, bahçe gibi yardýmcý objeler de vardýr. Aðzý köpüklü kýsrak, gam nakýþlý yorgan da i mgeleþtirilmiþ objelerdir. Anlamca iliþkili bu objeler bir tenasüp içerisinde verilmiþtir.
Karakter tabakasý: Bir kadýn þair olan Afet Kýrat kendine yabancý olan bir ortamdaki kiþi ya da kiþilerin duygu, düþünce ve hayallerini hissedip dile getirebilmiþtir. Her ne kadar þiir dilinde mecazlara çok yer verse de bu þiirinde hem retorik hem de lirik üslubu harmanlamýþtýr. Kýrat ölçü, durak ve uyak konusunda son derece titizidir. Deðil rediften uyak tutmak, yarým uyak dahi kullanmamýþtýr. Afet Kýrat Cumhuriyet Dönemi hece geleneðinin bir þairi olsa da bu þiirde olduðu gibi kullandýðý biçim ve yarattýðý i mgelerle yenilik arayýþýnýn yüzüdür.
Alýn yazýsý (kader) tabakasý: Toplum içinde yaþamanýn kurallarý vardýr. Bu kurallardan suç sayýlan fiilleri iþleyenler ya da iþlediði sanýlanlar ceza evlerine atýlmaktadýr. Ceza evinde de olsa insan duyan, düþünen, hayal kuran bir varlýktýr. Umut insanlarýn yaþama devam etmesini saðlayan en önemli olgudur. Her ne surette olursa olsun umudun yitirilmemesi gerekir. Þunun da unutulmamasý gerekir ki umut, genellikle arkasýndan hayal kýrýklýðý da geldiði için üzüntüye giden yolun baþlangýcý olarak kaderimize yazýlmýþtýr.
Seddar Ýnce
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.En Çok Okunan Şiirleri
AFFET BABA DESEM Kİ... KARA GÖZLÜM RİCA EDERİM BAYIM YAKARIŞ SAÇLARIN, AH O SAÇLARIN! HEY BİNGÖL, YAYLA DERE! SARMAŞIK VEZN-İ AHAR MEHMET’İM