MENÃœLER

Anasayfa

Åžiirler

Yazılar

Forum

Nedir?

Kitap

Bi Cümle

Ä°letiÅŸim

Tırtar / Muhtar
İbrahim Çelikli.

Tırtar / Muhtar

























“-valla ayný mitli dediðin gibi
köy mýhtarýnýn birinin
gaymakama ettiði”
“-neytmiþ ki”
“-neytmemiþ ki
dinle hinci”

“-gazanýn birine
durduk yerde
genþ bi gaymakam atanmýþ
halef-selef alacaðýný almýþ,
vereceðini vermiþ alelacele
gedeceð olan gaymakam, yenisine
“-gulaðýný aþ beni eyi dinne
sana son bi nasihatým mar” deyinþe
yeni ðelen acemi ðaymakam;
“-neee?” demiþ
“-aman deyen,
sen sen ol, falan köyün
söz temsili deyelim
Cinköyün mýhdarýndan uzak dur,
aman deyen
o adamdan kendini golla”

acemi
“-ney ye?” deyyo
esgisi de
“-garýþma iþde,
yani,
mesela
ola ki bah(i)sa filen dutuþayýn deme”
yeniyetme
“-yau üsdat”,
aman hele-hele dediyse de
“-baþga lafa gerek yok
aman deyen bahsa-mahsa girme iþde
o gadak”
“-yahu aman-zaman”
“-yau bi bildiðim mar ki,
ötesini neytçen sen
dediðimi dut da
getdim yoldan getme
netçen sen eciðini-cücüðünü bi bildi(ði)m
mar haral,
benden bu gadak
hadi bana eyvallah”
deyoru
pýrrr!




ne ðadak üsderlediyse de
nuh deryoru, peygamber demeyoru
alel-acele sývýþýp ðediyo
neyise lafý uzatmayalým
bizim acemi,
yeniyetme gaymakam
bi hafta-on gün
höyle bi etirafý dolaþýyoru
ol-gör bu mevzuynan alakalý ün-ses yok, ý-ýhý

herkeþ
“-esgi gaymakamýmýzdan Allah ýrazý osun”
“-bek eyiydi sizden eyi olmasýn”
“-halýmýzý-hatýrýmýzý sorar”
“-makamýnýn gapýsýný vetandaþýn
yüzüne gapatmazdý”
“-kimsenin þerine-þoruna garýþmazdý”
“-namazýnda-niyazýnda”
“-iþgi içirtmezdi,
garý oynatdýrtmazdý,
mazifesini gaylangaþ dutan mamiri se(v)mezdi
“-gumara-mumara zýt gederdi,
abidik-gubidik adama,
halka me(h)remet etmeyene me(h)remet etmezdi”
“-garýsý ö(ð)retmenidi emme
mazifesine dövam ederdi”
“-dayýraya gederkene file
ötekinner gibi makam arabasýna felan binmezdi”
“-adam evladýydý, adaaamm”
“-nerde hinci öyle amir”
“-garýsý ö(ð)retmenidi emme
mazifesine dövam ederdi”
deyollar daa
baþga biþiy demeyollar

acemi gaymakam bakýyoru
“nayeti güçcük-gözel bi kaza”,
“herkeþ iþinde gaydýnda”
“her þey yerli yerinde”
“acaba benden önceki adam neye
“ýldýrým tayýn” isdediy ki”
“bre ðidi alýn beni merkeze
tekavidime ðadak” dediy ki,
deyoru kendi kendine

“dur bakalým anlacaz-dinlecez
iþin aslýný feslini ö(ð)rencez”

“iþin iþinde bi bokluk
bi bit yeniði var
emme ne”

“bi Cinköy mýhtarý
gos-goca bi gaza gaymakamýný
zorlayabil(ir) mi”

“hemi de poroblem ne olacak ki
yok caným olcak þey mi”

“bi köy mýhdarý
deðme pulitikacý olsa neydiviri”

“-bildiðim gadarýyna buralý
bi vekil,
bi senatör filen de yok ki”

“hadi deyelim hýsým-akrabasý
emmisi-dayýsý
galdýykine olsa ne yazar”

“adam yýllarýn gaymakamý
vali mavinniði file yapmýþ

“hadi genþ file olsa
þeytana uyar
ðarý-ðýz iþi filedir
de(ye)cen emme belliyki
esaslý bi hata yapmýþ”

emme bi yandan da verip alýp
marað ediyo Cinköy mýhdarýný
“-kim”
…..
“-nasý biþiy”

“-ne eder, ne dutar”
cesaret edip de kimseye soramayoru
o deðilden hiç elleþmeyoru
o cihetden hiþ daþ galdýrmayoru
herangi bi çalýya daþ atmayoru
içinden de “nassý olsa bu iþ
kendiliðinden ortaya çýkar” deyoru

aradan epi(ey)li bi zaman geçiyo
her hafta, bazara gelinþe
her köylerin mýhdarý geliyoru
uðrayoru,
“-hoþ geldiniz”
“-hayýrlý olsun”
“-Allah muvaffak etsin”
“-emriniz”
“-köyümüze bekleriz”
“-zeyaretinizden memnin oluruz”

“-bizim buz gibi bi bunarýmýz var”
“-bizim köyün balýðý meþ(h)urdur”
“-bizim geçiler kekik yer”
“-camýz gaymaðý”
“-oðlak keseriz”
“-ahaliye bi hitabetseniz”
“köyler arasýnda an davasý”
“-hasýmlar arasýnda gan davasýna bi el atsanýz
sizi gýrmazlar”
“-gavýnýmýz kele(ði)miz”
“-bi horaz keselim”
“-düðünümüze buyurun”
“-ballý gaymaklý çomaç”
deye akýn akýn geliyollar
gaymakamlýk makamýna emme;
“efendim ben Cinköyün mýhdarýyýn” deyen yok
yok Allah yok
yer yarýlmýþ,
yerin dibine girmiþ mubarek

o deðiden bi mahanaynan
kazaya ba(ð)lý mýhdarlarý
has-öz toplayo
ordan burdan birileri aklýsýra çýkýyo
takkasýný önüne alýp;
köyünün meselelerinden bahsediyoru
emme
“Cinköy mýhdarý” yok

“acaba, köyün adý deðiþdi de
baþga bi adý mý var
yoook, öle bi durum da yok
ilçe haritasýnda görülüpduru
ücra küçük bir köycük”
“Allah Allah…?”

ediyoru-edemeyoru
maraðýný yenemeyoru
atlayo cibine..
goya baþka bi köye geçerkene uðramýþ gibi
Cinköye uðrayo
“-çaa(ðý)rýn hu mýhdarý bakayýn”
Allahýn onaracaðý ya
o ðün de mýhtar gazaya ðetmiþ
ani takke gerisin-geri,
deregap,
izinin üsdüne dönüvürüyo
son sürat hemen sürüyo
ver elini gaza


doðru makamýna seðidiyo varýyo
gelen geden var mý deyelek soruyo
emme; ne ðelen var, ne ðeden
Cinköyün mýhdarýndan emare-iz yok
herifcioðlu marakdan guduruyo
gudurmak ne kelame yýrtýnýyo
yoð Allah yok
Cinköy deye bi köy var emme
muhtarý yok..

neyise uzatmayalým
bakmýþ olca(ðý)-molca(ðý) yok
en sonunda galemine deyoru ku
“Cinköy mýhdarý neye ðelmedi
..?!
“tanýyorumun sen bunu”
“..”
“deragap bul”
çaðýrýyo bunu huzuruna
dediði takike
gapýsý týkladýlýyo
“-efendim buyurun
gaymakam beyim.. beni emretmiþsiniz”

esgi-püskü kasketini baðrýnda dutan
kýsýk gözlü, saçý-baþý aðarmýþ
cýlýz, çelimsiz.. iskeleti çýkmýþ
eciþ bücüþ yaþlý bi adamca(ðý)z
“buyur amca
siz kimsiniz”

galem hemen tanýdýyo gelen adamý,
“-Cinköy mýhdarý
sayýn gaymakamým”
seninki, beyninden vuruluyo
!!!
va! o ne; gele-ðele
ufak-defek
eciþ-bücüþ
mýymýyýn teki
on kere toplasan bi adam etmez
nem ne þekil, ahý getmiþ vahý galmýþ
çüþdüm biþiy

uzun gaþlý,
ufak yüzlü,
ombeþ günnük sakallý
týð býyýklý
kýsýk gözlü
þeytan çarpýðý,
yaþlý mý yaþlý
gariban mý gariban bi adamcaðýz

gene de münasip göremeyo
muhtar deyince öyle ya
dirayetli,
tilan
felfecir
örflü, gasalak
variyetli
uyanýk bi adam olmalý deðil mi
bu adamýn mýhdarlýkdan emeli ne olacak ki
..
“-Cinköy Mýhdarý?”
“-he-ye gaymakamým”
“-hýýýmmm!”
“len ben bunun nesinden
çekinti edeceðmiþiyin len”
deyo içinden,

hatda ve hatda
selefinin acýsýný da hafifletmeyi
caný çekiyo
emme “ne olduy ku”
bi de esgi gaymakama
içerleyo
“-galýbýna yazzýk …
seni okudan öretmene
seni okudup da mefat bekleyen ana-bobaya yazýklar ossun..
neyimiþ de.. bi de vali mavinniði filen etmiþ
“hasstir”
deyo
“-neyimiþ
n’oldum öldüm kýzaða alýn beni
tekavidime gadak
acilen ..”
..
gerçi bu vaka olmasa kendinin de
ma(i)yet memurluðu bitmeyceðdi ya
vardýr bi hayýr
“adama borþlu makamýný”
“biri bi bok yemese baþga biri et yemez”imiþ
Ýlla nasip olacað iþde
bi mahana þart..

gaymakam ne sorsa
adam da iki kelam yok
“-hý hý!”
..
“-ý-ýh”
“-he!”
bi de
“hey-ye”

bi de, bi dee
“-Allah Dövletimize zeval vermesin”
ha bi de
“-sayanýzda”

“asýl senin sayanda ya”
deyo
yeniyetme gaymakam
tabi içinden

neyise; hoþ-beþden sonura konu bitiyo
çay-may tamam
sonura köyün meselelerinden
falan-filan,
derken me(v)zu geliyo
davetin can damarýna

gaymakamýn boðazýna biþiy dakýlýyo
emme deyviremeyo,
sizin annacanýz
“yau esgi gaymakamýn senden
ne alýp-veremediði var mýhdar”
deyemeyo gatliken

irenk vermeyyo adama..
mahsýzdan
eveleleyo-geveleyo, hal-hatýr
“-yau mýhdar! sen ne iþinen
iþtigal ediyon?
öyle ya, çoluk-çocu(ðu)n
nafakasýný nassý temin ediyon
çift-çubuk tarla var mý
tabi mýhdarlýk mesarifli iþ”
“-yoð efendim ne çift-çubuðu
kim gaybetmiþ de ben bulcan”

“-eee geçim-dirlik”
“-valla emrine þükür geçinip-gediyoz”
“-yahu nasýl”
“-valla efendim ben bah(i)sa dutuþurun”
“-eyi de bahisle garýn doyar,
ömür geçer mi efendi!
üstüne üstlük sen gosgoca bi mýhdarsýn
hemi sonuraa
bahýsda.. gaybetmek de var”
“-ben gaybetmen efendim”
..



“-ne yani
sen þindiye gadar hiþ gaybetmedi mi”
“-……….ý-ýh”
“-o zaman bahis olmaz ki”
“-olur efendim”
“-Allah Allah..
yau nasý(l) olur”
“-olur….
efendim olur”

…?
“-efendim yünsek müs’adelerizinen
isderseniz sizininen de bahsa dutuþalým”
“-yok caným olur mu öyle þey

hem el ne der”
“-kimseye deyvimeyiz efendim”
“-hem zaten ne üzerine dutuþacaz ki”
“-olur ya da olmaz,
siz biþiy iddia edin
bende aksini söylerin
kim gazanýrsa tamam”
“-yok caným olmaz öyle þey”
“-efendim bi tecrübe etseniz”
..?
“-sizin gibi mevki sahibi biri
ne gaybedecek ki”

“-benim aklýma biþiy gelmeyo”
..
“-o zamaaan,
golay efendim,
hinci höyle etcez
ben idda edeyin
siz olmaz deyin”
“-……….”
“-yok öyle yaðma”
“len bunun her yaný iddacý olsa neydiviri”
“gerçi eski gaymakam da”
“þey dediydi emme”
“amaaan”

mýhtar
“-mesela ben deyorun ki”
“……”
“-efendim mazur görün”
“-de! be adam!”


“-efendim affýnýza sýðýnýrýn”
“-uzatma mýhdar”
“-efendim ben iddia ediyorun ki

bi ay içinde”
“-eee”
?*?
“-efendim, bir ay içinde
sizin dübürünüz
nah! böyle yemyeþil olacak”
“-yok caným olur mu öyle þey”
“tamaaammm iþte bu!
..
“-olmazsa size mayýþýnýzýn iki gatý”
“-olursa………..”
“-mayýþýnýzý bana vereceniz”
“-yalýnýz benim mayýþ beþyüz ha
sonura …vay ben bilmeyodum
çoðumuþumuþ filen yok”
“-tamam
dübürünüz
yemyeþil olu(r)sa mayýþýnýz
guruþuna dokunmadan benim
olmazsa benim dört inek var
satýyorun,
haralda batan geminin malý deyen
dört ineðe bi bin lira verir
yani sana tam dört inek parasý”
“-tamam anasýna satayýn”
“..”
“-bak caymak yok ha!
bin niraný alýrýn, mýhdar-muhdar daklaman..
bobam olsa gözünün yaþýna bakman
bahýs borcu gumar
gumar borcu namýs borcudur ona göre”
“-yeþil!”
“-maaþ”

senin gaymakam;
yeþil namýna eve biþiy basdýrmadýðý gibi
yeþil kelimesini bile yasaklamýþ
yeþile bakmamýþ
yeþil yerden geþmemiþ,
yeþil gözlü deye
garýnýn yanna yaklaþmamýþ
garýnýn yüzüne bile bakmamýþ

yeþil dememiþ,
yeþil yememiþ,
yeþil görmemiþ
yeþil keymemiþ
ne sovan, ne ýsmanak”
..
her Allahýn günü mayene de cabasý
seninki yaka cebine bi ayna gatmýþ
fýrsat buldukça bakmýþ
sayýlý gün çabýk geçer derler haný
nayeti akdedilen gün gelmiþ çatmýþ

seninki sabah sabah,
çalmýþ gaymakamýn gapýsýný
önde ufak-defek mýhdar
ardýnda loter
bi de baþga bi köyün mýhdarý
birinin elinde çente
ötekinin bohça
“-buyurun loter bey
buyur mýhdar”

gaymakam hiddetinen yerinden gakmýþ
“-mýhdar hayrola!
noluyo?
bunnar da kim
hayr’ola sayýn noterim”
adamlar “hýk-mýk”suratlarý gýpgýrmýzý
gapýda galaðalmýþlar

mýhdar;
“-gaymakamým mühlet
yani bi(r) ay, böðün bi hakkýn hitam buldu
öyle de(ðil) mi”
“-tamam da ……………”
“-arkadaþlar da þahit”
“-ne þahidi mýhtar”
“-yani,

ya olmadý derseniz”

!
“-zati olmadý ki”
“-ee gördün mü”
“-ben de desem olduydu
isbatý var mý
..
yooggk”
“-doðru”

“-bak ben de tastamam
bin lirayý getirdim,
her e(h)timala ðarþý
iþdecik, isdersen huraya
sümenin üsdüne býrakalým
..

yok hat’da
..
teslim edeyin
..
buyurun,
madem olmadý deyonuz
yalýnýz yeþil mi deði(l) mi bakmamýz
bizzat þahýtlandýrmamýz ilazým
………..
geçin buyurun arkadaþlar
size mesarif etdirmeyen,
benden olcek çaylar
peþin-peþin onuda höyle goyen”
………
“-ee madem öyle”
………………
bakmýþlar hakgeten yeþil-meþil bi durum yok tabi
………..

gaymakam gasalalak
“-hani” demiþ
..
“-hani sen hiþ gaybetmezdin
hani!
sen hep gazanýrdýn”
eski gaymakamýn
horsasýný da almýþ olalak
daha yüksek mertebeden
hitabete devam etmiþ

“-her þeyin bi ilki vardýr,
mýhdaaarrr..

olmaycak duaya amin denir mi”
….

“-neyimiþ dee
..
çoluk-çocun ýrýzgý
bahýsýnan-mahýsýnan
töbe
töbee…
git len hurdaann..
cýk cýk cýýk
ilim-fen deye biþiy var
olcak þey mi yaa”

“-tamam gaymakamým buyur,
haklýsýnýz, siz gazandýnýz
……..
ee bana müsade”

bohçayý gucaklamýþ,
çenteyi de eline almýþ
gapýya doðru gederkene
ötekinner de
geldiklerinden daha bi
gýp-gýrmýzý gala-ðalmýþ

seni(n)ki onnara dönmüþ

“-siz çaylarýnýzý için gari,
sabah-sabah içimi burkar
….
basurdan beri
bana bek eyi-ðelmez
mubarek,
hemi de yanýnda cýðaraynan
nasý(l) içersiniz bilmen hu meredi..
haden
..
size afiyet osun”
..
tamam mýyýz..”
mýhtar, loter
baþlarýynan
“-tamam” demiþler
“-tamaammm”
..
“-öteki epaplara da
mahsus selem ederin”
demiþ ötekinnere”


“-Cinköyün Mýhdarý …
bahsý asla gaybetmez”
















DÝPNOTLAR

has-öz/hasseten: onun için/bu yüzden; özel olarak, hasseten, hususi
mahsýzdan/mahsustan: belli etmeden, niyetini gizleyerek
mahsýzcýkdan : bildiði hakde sevimli kurnazlýkla
yok öyle yaðma : olmaz öyle þey, ahlaki deðil.. herkes karþý çýkar.. kimse onaylamaz, hakkaniyete aykýrý, eller duymasýn




Çalý/ 1940

Sosyal Medyada Paylaşın:



(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.