SİZE ANNE DİYEBİLİR MİYİM ?..
" ÝLHAN AYVERDÝ HANIMEFENDÝ’nin muazzez varlýðýna "
Okumayý söktüðüm ilk güne andý vardý,
Annem, armaðanýný çeyizinden çýkardý.
Gözleri dolu, dolu sýrrýný dile verdi,
Bu kitap, yüreðimde, ukde kalmýþtý dedi.
Orhan Þâik Gökyay’ýn manzum þâheserinde,
Atam Korkut boy boylar, soy soylardý yerinde.
Annem her hikâyeyi týknefes dinliyordu,
Yiðitler zorda kalsa vah çekip inliyordu.
Alp-baturlar yerine oðlunu koymaktaydý,
Ana tutsak düþende kýrk öfke duymaktaydý.
Anladým, Burla Hâtun Annemde yaþýyordu,
Týpatýp benzer endam, gezip dolaþýyordu...
O günün anýsýyla Rahmetliyi anardým,
O’nun diliyle O’nsuz konuþtukça yanardým.
Yýllar sonra bu öksüz ana gibi yâr buldu,
Deryâ-dil özveriyle sonsuz bahtiyar oldu...
Ýlhan Ayverdi Haným Türkçemizi denklemiþ,
Sabrýnýn gergefinde rengârenk örneklemiþ.
Ar-nâmus timsâlinin göznuru, alýnteri,
Nane kokusu sarmýþ bu muhteþem eseri.
Eyy Analarýn hasý, gönlümüz tahtýndasýn!
Canýndan can kattýðýn Türklüðün bahtýndasýn!
Bildim ki, öz oðlunum Annem Siz’de yaþýyor,
O’nun ümmi sevdâsý bilginizden taþýyor!
Geç bulduk, erken gitme, kusurumuzu affet!
Ne olur Anneciðim, dil hakkýný helal et!
YUSUF BÝLGE " ULU ÇINARIN TÜRKÜSÜ- 6. ÞÝÝR "
* Þiirin Hikayesi
iLHAN AYVERDÝ , ömrünü "Misalli Türkçe Sözlüðü" hazýlamaya adamýþ bir anýt insandýr. Kubbealtý yayýnlarýndan çýkan bu esere þair ve yazarlar ne kadar metfun olsa azdýr. Bu þiir o eserin ortaya çýkmasýnda büyük emeði geçen Hanýmefendi’ye 13 Mayýs 2007 Anneler günü armaðaný olarak yazýlmýþtý.
Özgeçmiþi
24 Ekim 1926’da Akhisar’da doðdu. 06 Kasým 2009’da Ýstanbul’da vefat etti. Baba tarafý Daðýstan, anne tarafý Rumeli asýllýdýr. Ailesi, 93 Harbi sýrasýnda topraklarýný terkedip önce Bursa’ya sonra Ödemiþ’e yerleþmiþti. Babasý Murat Tolun Bey, Kurtuluþ Savaþý yýllarýnda Galip Hoca diye bilinen Celal Bayar’ýn silah arkadaþýdýr; Kurtuluþ Savaþý’nda Akhisar Cephesi Kuva-yý Milliye Kumandaný olarak görev yapmýþtýr, Ýstiklal madalyasý sahibidir.
Ýlhan Haným, posta müdürü olan babasýnýn Akhisar’a tayininden sonra dünyaya geldi; ilk ve orta tahsilini ayný yerde tamamladý. Akhisar’da lise olmadýðýndan lise tahsili için Ýzmir’e gitti ve 1943 yýlýnda Ýzmir Karataþ Lisesi’nden mezun oldu.
Hastalýk sebebiyle iki sene ara verdiði öðrenimine Ýstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü’nde devam etti. Türk tarihinin ilk edebiyat profesörü olan Ali Nihad Tarlan, edebiyat tarihçisi Ýsmail Hikmet Ertaylan, Prof. Mehmet Kaplan’ýn öðrencisi oldu. Gazeteci yazar Ahmet Kabaklý sýnýf arkadaþýydý ve dostluklarý ömürboyu devam etmiþti.
Fakültede öðrenci iken bir yandan da Ýstanbul Milli Eðitim Müdürlüðü’nde memur olarak çalýþtý; çalýþtýðý dairede tanýþtýðý Mehmet Örtenoðlu Dede’nin irþadý bütün hayatýný etkiledi. Mehmet Dede vasýtasýyla yazar Samiha Ayverdi ve Samiha Haným’ýn hocasý Kenan Rýfai (Kenan Büyükaksoy) ile tanýþtý. Üniversite öðrenimini 1949 yýlýnda tamamladý.
Edebiyat öðretmeni olan Ýlhan Haným, sýrasý ile Anarat Higutyan Ermeni Orta Okulu, Galatasaray Lisesi, Zoðrafyon Rum Lisesi (1951-1955), Saint Joseph Lisesi ve Saint Michel Fransýz Lisesi’nde görev yaptý. 1960 yýlýnda ise Çapa Eðitim Enstitüsü’nde bir süre öðretmenliðe devam etti; ayný yýl öðretmenlikten ayrýldý. Öðretmenliði býraktýktan sonraki hayatýný, dernek çalýþmalarý, özel kültür falaliyetleri ile doldurdu.
8 Ekim 1959 günü Samiha Ayverdi’nin erkek kardeþi mimar-mühendis-müteahhit Ekrem Hakký Ayverdi ile evlendi. Eþinin Anadolu ve Rumeli’de gezerek 20 yýllýk bir çalýþma sonucu dört ciltlik Osmanlý Mimari Eserleri adlý kitabýný meydan getirmesinde katkýda bulundu.
1966-1982 yýllarý arasýnda Türk Kadýnlarý Kültür Derneði’nin baþkanlýðýný yaptý.1970’li yýllarda Kubbealtý Cemiyeti’nin kuruluþuna Samiha ve Ekrem Hakký Ayverdi ile birlikte baþkanlýk etti, cemiyetin isim-annesi oldu. Bu cemiyet, Kubbealtý Akademisi Kültür ve Sanat Vakfý adýyla vakfa dönüþünce, vakfýn baþkaný oldu. Kubbealtý Mecmuasý’nýn yayýmlanmasýnda, vakfýn yayýn, seminer, konferanslar, musiki çalýþmalarý ve çeþitli sosyal faaliyetlerinde eþi Ekrem Hakký Ayverdi ve Samiha Ayverdi ile aktif rol oynadý.
Misalli Büyük Türkçe Sözlük:
1976 yýlýnda, Kubbealtý Vakfý’nýn yayýmlamaya karar verdiði Misâlli Büyük Türk Lugati’nin hazýrlanmasý ve yazýlmasý iþini üstlendi. Bu eser üzerinde 28 yýl aralýksýz çalýþtý ve 2004 yýlýnda tamamladý. 13. yüzyýldan günümüze kadar Türk dilinin envanterini çýkaran ve binlerce misalle donatýlan bu eser, Kasým 2005’te yayýmlandý. Ýlhan Ayverdi, bu eser ile Türkiye Yazarlar Birliði tarafýndan 2005’te dil alanýnda “Yýlýn Yazarý” seçilmiþtir.
Ýlhan Ayverdi’nin 80. yaþýný kutladýðý 2006 yýlýnda Kubbealtý Neþriyat tarafýndan hayatýndan kesitler sunan bir kitap hazýrlanmýþtýr. "Ýlhan Ayverdi: Bir Hayat Bir Lûgat" adlý 99 sayfalýk kitap, 80. Yaþýna Armaðan alt baþlýðýný taþýr; Zeynep Uluant ve Aysel Yüksel tarafýndan hazýrlanmýþtýr. Hakkýnda yazýlan ikinci kitap ise, Ýsmet Binark’ýn yazdýðý "Bir Ýhlas Abidesi Ýlhan Ayverdi" adlý eserdir.
34 yýl emek verdiði, Misalli Büyük Türkçe Sözlük O’nun Türk Milletine en önemli mirasýdýr.
06 Kasým 2009 Cuma günü 83 yaþýnda hakka yürüdü. Ertesi gün Merkezefendi Camisi’nde kýlýnan öðle namazýnýn ardýndan Merkezefendi Mezarlýðý’nda topraða sýrlandý. Ruhu þad mekaný Uçmað olsun...
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.