Ey gönül nedir derdin hani hep iyi derdin
Ýçine düþtüðün þey derin kör kuyu mudur?
Güvercine tutunup semalara giderdin
Yudumlayýp içtiðin zehirli suyu mudur?
Yusuf gibi çýkarsýn olmasa bile tahtýn
Ümitsizlik yakýþmaz elbet gülecek bahtýn.
Ne için yanýyorsun ateþe mi atýldýn
Alevler güle döner inanýrsan elbette
Yeþil vadiden kaçtýn sahraya mý satýldýn
Ararsan bulacaksýn delik vardýr her sette.
Ýbrahim’in altýnda gülizar doðmadý mý?
Bulutlardan ibriþim gözyaþý yaðmadý mý?
Ne oldu küstün gönül karaladýlar seni
Gün olur bir Þems gelir aydýnlatýr yüzünü
Kalemden kýlýçlarla yaraladýlar seni
Tomurcuðu patlatýr bahar eder güzünü.
Temizle inanarak Eyyub’un sabrýný sar
Yoksa bir deprem gibi bütün ruhunu sarsar.
ONTOLOJÝK ÞÝÝR ÇÖZÜMLEMESÝ
Aþaðýda, Afet Ýnce Kýrat’ýn 2016 yýlýnda kaleme aldýðý Ey Gönül -2 þiiri ontolojik yöntemle çözümlenmiþtir.
Ontolojik (varlýk bilimsel) þiir çözümlemeleri aþaðýdaki alt tabakalarda þiiri nesnel olarak çözümlemeyi amaçlayan þiir çözümleme yöntemidir.
Þiirin ses tabakasý
“n” (48) ve “r” (47) yumuþak sürekli ünsüzlerinin kullanýmý þiire yumuþak bir ses verirken kalýn “a” (65) ünlüsü ses tonunun birimlerde yükselmesine ve ahenge sebep oluþtur. Mýsra sonlarýndaki tam ve zengin uyaklar, þiirin baþka bir ahenk unsurudur. Ýlk dizedeki “derdin” cinasý da göze çarpmaktadýr. Þiir altýlýk dizelerden oluþmuþ üç birimdir. Her birimde ilk dört dize çapraz uyak (abab) son iki dize düz uyak(cc)’týr. Yine dize içlerinde “derin, içtiðin” gibi ses benzerlikleri de vardýr. Ayrýca birinci birimin ikinci ve dördünce dizelerindeki yanýt beklemeyen sorular (istifham sanatý) da þiirin ahengine farklý açýdan çeþitlilik katmaktadýr.
Þiirin anlam (yapý) tabakasý:
Bu þiirde dört dinî þahsiyete telmih yapýlmýþtýr. Bunlardan Yusuf peygamber, kardeþleri tarafýndan kýskançlýk sebebiyle kuyuya atýlmýþ, esir olarak satýlmýþ, iftiraya uðradýðý için hapse atýlmýþ, geliþen olaylar sonucu hükümdar olmuþ biridir. Þair bu telmihle umutsuzluða yer olmadýðýný anlatmýþtýr.
Ýkinci telmih, Ýbrahim peygamberedir. Ýbrahim peygamber Nemrud’u Müslümanlýða davet etmiþ, o ise Ýbrahim’i ateþe attýrmýþtýr; fakat ateþ Ýbrahim’i yakmamýþtýr. Þair bu telmihle en ateþli, azaplý anlarda bile bir kurtuluþun var olacaðýný anlatmýþtýr.
Üçüncü telmih, adý zikredilmese bile Mevlana’ya ve gönüldaþý Þems’edir. Þems, Mevlana’yý ilahi aþkýn potasýnda eriterek yüzünün gülmesine vesile olmuþtur. Þair bu telmihle sýkýntýlý sürecin geçeceðini anlatmýþtýr.
Dördüncü telmih ise Eyyub peygamberedir. Vücudunu kurtlar kaplayan buna raðmen isyan etmeyen peygamberdir. Þair bu telmihle de sabretmek gerektiðini anlatmýþtýr.
Yukarýdaki açýklamalardan da anlaþýlacaðý gibi þair kendini yaralayan ve gönül kýrgýnlýðýna sebep olan davranýþ ve oluþlar karþýsýnda gönlünü teselli etmeye çalýþmýþtýr.
Nesne tabakasý:
Þiirin nesneleri telmih yapýlan kiþilerin özelliklerinden yola çýkýlarak ümit, inanç ve sabýrdýr.
Karakter (zihniyet) tabakasý:
Afet Kýrat 2010- 2020 yýllarý arasý dönemin þairidir. Yetiþtiði Müslüman coðrafyanýn din kültürüne sahiptir ve bunu þiirine yansýtmýþtýr. Çektiði sýkýntýlara raðmen hayata umutla bakan bir kiþidir. Þiirlerinde yaþayan Türkçeyi kullanmýþtýr. Günümüzde devam eden hece geleneðinin modern versiyonunda þiirler yazarak bu dönemin bir kýsým þairlerini temsil etmektedir.
Alýnyazýsý (kader) tabakasý:
Bu dünyada gönül kýrýcý þeyler kaderimizde olsa bile; ümitsizliðe kapýlmadan, inanarak, sabretmek gerekir, temel mesajý verilmektedir.
Seddar Ýnce
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.En Çok Okunan Şiirleri
AFFET BABA DESEM Kİ... KARA GÖZLÜM RİCA EDERİM BAYIM YAKARIŞ SAÇLARIN, AH O SAÇLARIN! HEY BİNGÖL, YAYLA DERE! SARMAŞIK VEZN-İ AHAR MEHMET’İM