https://www.adiyamandahaber.com/files/uploads/user/8396e81a648b3b78745e1f08579e0bb0-28c08f94088dab9f36e0.jpeg
Hüseyin Turhal
Taziye Sofraları: Bir Hayır Geleneği mi, Yoksa Ağır Bir Yük mü?
09-11-2025 11:09 476 kez okundu.


Türkiye’nin birçok il ve ilçesinde son dönemde alınan “taziye yemeği ikramının kaldırılması” yönündeki kararlar, köklü bir toplumsal geleneği yeniden gündemin merkezine taşıdı. Kararları destekleyenler, taziye yemeklerinin özellikle dar gelirli aileler üzerinde ağır bir ekonomik ve psikolojik yük oluşturduğunu savunurken; vatandaşlar ve uzmanlar ise bu geleneğin yasaklanması yerine kamusal destek modeli ile sürdürülebileceğini dile getiriyor.

Muhtar kararlarından, belediye meclislerine kadar uzanan birçok yerel uygulamada; taziye evlerinde yemek verilmesinin kaldırılması yönünde adımlar atıldı. Mardin, Aksaray ve Kahta’da uygulamaya giren kararların temel gerekçeleri şöyle özetleniyor: “Cenaze sahibinin acısı varken yemek hazırlamak zorunda bırakılmaması, misafir ağırlama yükünün ekonomik borçlanmaya sebep olması, geleneksel hayır ikramının zamanla gösteriş ve israfa dönüşmesi.”

Diyanet İşleri Başkanlığı da benzer bir görüşü paylaşıyor. Başkanlık açıklamasında, cenaze sahibinin yemek hazırlamasının mekruh olduğunu, asıl sünnet olanın komşu veya akrabaların uzaktan gelen misafirlere ikramda bulunması olduğunu belirtiyor. Diyanet’in görüşü şu şekilde; “Cenaze sahiplerinin, merasime katılanlara yemek hazırlayıp sunması ilave bir telaş ve sıkıntıya sebep olacağından uygun görülmemiştir. Bunun yerine komşuların ve yakınların ikramda bulunması sünnettir.”

Taziye yemeğini savunanlar, bu uygulamanın sadece bir yemek geleneği değil, toplumsal dayanışmanın somut bir örneği olduğunu vurguluyor. Vatandaşlar ve sosyal hizmet uzmanları, “2000 yıllık bir kültürün bütünüyle kaldırılması değil, düzenlenerek desteklenmesi gerekir” görüşünde birleşiyor.

Temel talepler şu şekilde olmalıdır; “Acılı aile yemeğe değil, taziyeye odaklanmalı, sosyal belediyecilik anlayışı devreye girmeli, taziye hizmetleri belediye tarafından karşılanmalı, dar gelirli aileler borç baskısından korunmalı”

Trabzon Ortahisar Belediyesi, Kahta Belediyesi gibi bazı belediyelerin, taziye yemekleri dahil geniş kapsamlı cenaze destek hizmetleri sunması, bu modelin uygulanabilir olduğunu gösteriyor. Tartışmanın odak noktasında, geleneği ortadan kaldırmadan, yükü aile üzerinden almak bulunuyor.

“Hayır lokması” geleneği aile değil, komşular eliyle sürdürülmelidir. Taziye yemekleri, toplumsal dayanışmanın ve inanç kültürümüzün köklü bir parçasıdır. Sorun geleneğin kendisi değil, geleneğin zamanla aileler üzerinde yarattığı ekonomik baskıdır. Çözüm, yasaklayıcı yaklaşımlarda değil; toplumun organize dayanışmasında yatmaktadır. Türkiye’nin, geleneği ortadan kaldırmak yerine; onu sosyal destekle güçlendirmesi beklenmektedir.