İnsanoğlu, dünyaya dokuz ay sonra doğar. Bazıları, henüz 4, 5, ya da 7 yaşındayken, anaokulu, ilköğretim ve lise eğitimiyle başlayan bir "çalışma" sürecine girer. Diğerleri ise, hayatın acımasızlığı karşısında, 13 yaşında sokakta çalışmaya başlar; bir ekmek parası kazanmak için mendil satar ya da dilenir.
Çalışma, çocukluktan ergenliğe, gençlikten ihtiyarlığa ve nihayet mezara kadar süren, sonu gelmeyen bir döngüdür. İnsanoğlu, bir ekmek kazanmak, zengin olmak umuduyla gece gündüz, dinlenmeden çalışır. Tüm enerjisini para kazanmaya harcar. Sabahın köründe kalkar, işe yetişme telaşı, koşuşturmacalı bir hayat yaşar. Tek amaç, çok para ve çok mal varlığı elde etmektir. Gündüzünü çalışmakla geçirir.
Anlayacağınız, insanoğlu ömrünün büyük kısmını gündüz çalışarak, gece ise uyuyarak geçiriyor. Seksen yaşına kadar bir hayatın yarısı çalışmakla, kalan yarısı uyumakla geçiyorsa, bu mudur yaşam? Bu mudur hayat?
Asgari ücretle çalışan bir işçi, yetmiş yaşına kadar bir ev alabilmek için çalışır. Ömrü, bir ev sahibi olmakla geçer. İnşaatlarda, ağır iş ortamlarında, mesai üstüne mesai yaparak perişan bir hayat sürer. Bazı geceleri aç, bazı günleri kuru ekmek kırıntılarıyla ayakta durur. Sonunda bir ev sahibi olur ama içinde bir hayat yaşamadan öbür tarafa göç eder. Peki, bu kadar çalışma neye yaradı?
Bir haftanın yedi günü, Pazar dahil tam gün çalışır. Aylarca bu tempoya devam eder. Bayram günlerinde bile ara vermeden mesai yapar. Tatil yapmaz, dinlenmez. Gözü, sadece çok çalışmak ve çok para kazanmaktır. Gözünü dünya malı hırsı bürümüştür. Açgözlülük, sanki onları esir almıştır. Bizans'ın köle çalıştırdığı gibi, bu insanlar da kendilerini birer köle gibi çalıştırırlar.
Hayatlarında dinlenme yok, tatil, eğlenme, gezmek yok. Sinema, tiyatro gibi sosyal kültürel etkinlik yok. Kitap okumak yok, aşk yaşamak yok, mutluluk yok.
Oysa, yorgunluk var, stres var, psikolojik bunalım var. Aç kalma korkusu, işsiz kalma kaygısı var. Sadece durmadan çalışmak, bir ekmek parası kazanmak var.
Durmadan çalışır, yemez, içmez, gezmez. Çocukluğu, gençliği çalışmakla geçer. Yaşlanır, beli bükülür, dişleri dökülür, güçten takatten düşer. Ancak bu güne kadar biriktirdiği parayı, malı yiyemez. Çok çalıştığı, ağır işlerden yıprandığı için çökmüş ve ani bir hastalıkla mezarı boylamıştır. Hayatında kazandığı mal, mülk, para ortada kalır ve düşmanları o servete konar, yer. Çok acı bir tablo değil mi?
Elimde olsa, çok çalışmayı yasaklarım. Öğlene kadar çalışma, öğleden sonra ise serbestlik. Herkes kitap okumalı, gezmeli, eğlenmeli, sosyal kültürel etkinlikler yapmalı, yemeli, içmeli. Hayatını güzel yaşamaya adamalı. Çünkü bu dünyadan geçiciyiz. Bu geçici dünyada mutlu olmak için çabalamalıyız. Bir insanın ömrünün yarısı uyuyarak, diğer yarısı da köle gibi çalışarak geçmemelidir.
Çok çalışmak, boş çalışmak, köleliktir! Eşek gibi çalışmayalım. İnsanları eşek gibi çalıştırmayalım. İnsan gibi çalışalım, insanca yaşayalım.
(1 Ocak 2019)