Adıyaman'ın Kültürel Açmazı: Sanat Mekanları Krizi ve İşlevsiz Bir Sanat Sokağı

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kadim şehirlerinden Adıyaman, tarihsel zenginliği ve doğal güzellikleriyle öne çıkarken, ne yazık ki modern şehir yaşamının temel taşlarından olan kültürel altyapı konusunda önemli bir krizle karşı karşıya. Şehrin kültürel ve sanatsal potansiyelini harekete geçirecek, vatandaşların entelektüel gelişimine katkı sunacak sanat galerisi, sergi salonu, nitelikli bir konferans salonu ve merkezi, geniş bir kütüphane gibi hayati mekanların eksikliği, Adıyaman'ın kültürel yaşamını adeta felç etmiş durumda.
Bir şehrin "şehir" olabilmesi, sadece binaların varlığıyla değil, o binaların içinde üretilen, tartışılan ve paylaşılan bilgi, sanat ve kültürle mümkündür. Sanat galerileri ve sergi salonları, yerel sanatçıların eserlerini sergilemesi, şehir halkının farklı sanat disiplinleriyle buluşması için birer nefes borusudur. Bu tür mekanların yokluğu, Adıyamanlı sanatçıları kapalı kapılar ardına iterken, sanatseverleri de şehir dışına yönlendirmektedir.
Benzer şekilde, büyük ölçekli ve donanımlı bir konferans salonunun eksikliği, akademik, bilimsel ve kültürel etkinliklerin, panellerin ve seminerlerin düzenlenmesini imkansız hale getirmekte, Adıyaman'ı önemli bilgi alışverişi ağlarının dışında bırakmaktadır. Bilgiye erişimin ve sürekli eğitimin en temel kurumu olan merkezi bir kütüphane ise, halkın ve özellikle gençlerin kendini geliştirme, araştırma yapma ve okuma alışkanlığı kazanma noktasındaki en büyük dayanağıdır. (Her ne kadar yeni açılan küçük ölçekli kütüphane projeleri umut verse de, şehrin genelini kucaklayacak büyük bir merkezi kütüphane ihtiyacı sürmektedir.)
Bu büyük boşluğa, ironik bir şekilde "Sanat Sokağı" adı verilen alanın durumu da eklenmektedir. Adıyaman'daki Sanat Sokağı'nın mevcut konumu, işlevsiz, dar, kapalı ve merkeziyetsiz bir alanda sıkışmış olması, bu ismin sadece bir tabela vaadinden öteye gidemediğini göstermektedir. Bir sanat sokağı, canlı, hareketli, herkesin rahatça ulaşabileceği, sanatçıların ve halkın etkileşime girdiği açık bir platform olmalıdır. Oysa Adıyaman'daki mevcut durum, sokağın ismindeki "sanat" kelimesini bile anlamsızlaştırmaktadır. Sanat, izole edilmiş, kapalı bir alanda değil, halkın içinde yeşerir ve gelişir.
Çözüm Nerede?
Adıyaman'ın yöneticileri, fiziki altyapı projeleri kadar, şehrin ruhunu besleyecek bu kültürel altyapı eksikliğini birinci öncelik haline getirmelidir.
Entegre Kültür Kompleksleri: Merkezi konumda, içinde modern bir sanat galerisi, çok amaçlı sergi salonu, donanımlı konferans salonu ve büyük bir kütüphaneyi barındıran entegre bir kültür sanat kompleksi projesi hızla hayata geçirilmelidir.
Gerçek Sanat Sokağı: "Sanat Sokağı" adını hak edecek, şehrin kalbinde, geniş ve işlek bir caddenin sanat ve el sanatları etkinliklerine, performanslara ve açık hava sergilerine ayrılarak canlandırılması gerekmektedir.
Bütçeden Pay: Şehrin bütçesinde kültürel projelere ayrılan pay artırılmalı, sivil toplum kuruluşları ve sanat inisiyatifleri bu süreçlere dahil edilmelidir.
Adıyaman, köklü tarihiyle kültürel bir uyanışı hak etmektedir. Aksi takdirde, bu eksiklikler, şehri kültürel yoksulluğa ve nitelikli insan göçüne itmeye devam edecektir. Sanat ve bilgiye açılan kapılar açılmadan, bir şehrin tam anlamıyla geliştiğinden söz edilemez. Adıyaman için artık betonlaşmanın ötesine geçme ve ruhunu besleme vaktidir.

Hüseyin TURHAL