Trabzon-Sürmene Su Ýmparatorluðu Daðlar denize dikine keza insanlarda öyle Horon’da teþvik ifadesi ’dik oyna uþaðum’ Yada; -Emice Kambo ne tarafta ? -Ne yapacasun, niye sordun ?..gibi dikine cevaplar. Bitki örtüsü de dikine. Aðaçlar, ifteriler. Vel hasýlý bir ’dik’ duruþ söz konusu. Hem de ibadet edercesine. Kýyam, secde kadar kýymetli hatta arkadaþ.
Geleli 6 gün oldu. Bir Bayramdý ve yaðmur sadece bir gün müsade verdi ’dik insanlar kabilesine’. Hayat suya göre þekillenmiþ tamamen. Suyun taleplerinin hiçbirine muhalefet edilemez. O dilediði yerden akar, dilediði kadar akar.Türküde ki gibi.
"Ben su olur akarum, nazli yarim benden içerse"
Derken, dik daðlarýn ve dik denizin arasýnda yaþamlarýný sürdüren dik insanlarýn kabile erkekleri bayram namazýný eda etti. Cami içerisinde daire olundu ve tek tek bayramlaþýldý. Belirtmek durumundayým ki dik insanlar kabilesinin ilginç bir Ýslam anlayýþý var. Ýmam olmak zordur dik insanlar kabilesine. Yaranmasý zordur. Vaaz ettiði cümlelerin herbiri bir kulaktan girer diðerinden çýkar. Þu kýsacýk sürede bu yazýyý yazan kaný bozuk bile iki eleþtiriye sahip oldu, hem de nurtopu gibi. "Bu kadar hýzlý teravih mi kýlýnýr kardeþim!" "Niye azarlar gibi vaaz ediyorsun kardeþim!" gibi..
Feodalizmin tek bir kýrýntýsýnýn hiçbir dönem olmadýðý bu dik insanlar kabilesinde, yani Hamandoz’da insan bayramlaþmak direk bu kültürel yapyýya baðlý olarak öyle zor ki. Anti-feodal ve hatta ucundan azýcýk anarþist bir ruha sahip olduklarýndan evler anadolunun diðer yörelerinden farklý olarak araziye serpilmiþ vaziyetteler. Her Hamandozlu kendisinin aðasý sözün özü.
Saðlam bir yaðmur altýnda bayram ziyareti baþlamýþtýr artýk. Kazmaz’lar, Uzumet’ler, Telesmanoðullarý, Zorba’lar, Dinga’lar vesaire vesaire.. "Hoþ geldunuz", "Çok bayramlara gidesunuz", "Tatli yeyun yüreðunuze sarilsun" gibi klasikleþmiþ diyaloglardan sonra evin en yaþlýsýnýn monoloðu baþlar. O konuþur ama kimseyi dinlemez. Yaþý kaç olursa olsun ’dik’ duruþ yerli yerindedir evelALLAH. Herkes gibi yaþlýlarda sadece suya boyun eðmiþler.
Bu dik insanlar topluðunun en aykýrý iki ismi Ankaralý Mahmut amca ve Kabaoðli Aydýn (eski muhtar).
Fakat Kabaoðli Aydýn deðiþik model. Hiçbir kýstasý kabul etmez. Bir nevi Milenyum Koçerosu, bir nevi fikri patlama ve hatta dik insanlar kabilesinin Diyojeni. Sanki gerçekten elinde gündüz vakti fenerle dolaþýyor ve sesleniyor "Adam arýyorum". "Sizun camelere kýlduðunuz namazi ALLAH kabul etmez", diyerek cesaretin anasýný aðlatan. Veya "tebarekte ya-zel celal vel ikram" diyen imama doðru camide "kýlduk daa ne ikrami?" þeklinde seslenerek ümmetin hakkýný terstende olsa arayan. Neþet Ertaþ denildi mi akan sular durur onun nezdinde, zira ona göre Neþet baba ’beddiüzzaman’dýr. Daha ileri gidiyorum Kabaoðli Aydýn hakkýnda ve iddia ediyorum ki o yaþayan bir Melamet temsilcisi, bir Kalender Meþreb bayii gibidir.
Böyle saymakla bitiremiyeceðim çokça karakter veya enstantane yazabilirdim. Cami cemaatinin namaz vakitleri arasýnda avludaki gýybet kokan sohbetleri, ya da komþularýn bir araya geldiklerinde ki; Veya kendimi bildim bileli "sen kimun kizisun" sorusunun rüyalarýma girecek kadar bir ’dejavu ihtilali’ gibi hem de ayný kiþi tarafýndan tekrarlanmasý. Nihayetinde bitmek bilmeyen ve bitecek gibi görünmeyen Türk müyüz?-Rum muyuz? tartýþmasýnýn yarattýðý ’Pontus dilemmasý’.(Sülale lakabýmýz Kondofos olduðundan bu dilemmayý hiç yaþamadým elhamdulillah)
Dik insanlarýn kabilesi Hamandoz köyü nacizane fikrim çok enteresan bir yer. Yeþilin ve mavinin her tonunu bulabileceðiniz, insanlýðý ararcasýna, bolca susup çokça dinleyeceðiniz, havasý suyu tertemiz, ölmeden görülesi yer. Annemin ve Babamýn köyü, dik insanlar kabilesi.
Bir Bayram Gününden Yansýmaydý...
Ayser ÖZBAKIR Sosyal Medyada Paylaşın:
Ayser ÖZBAKIR Åžiirleri
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.