İstiklalin 100 Yılına Mersin 100 Yaşında..

Ýstiklalin 100 Yýlýna
Mersin 100 Yaþýnda..

Sömürü düzenini kuran devletler, iþgal etmek istedikleri bölgeleri kolonileþtirmek için yöre halký, yörenin coðrafi özellikleri, yer altý ve yer üstü kaynaklarý hakkýnda bilgi toplarlar. Bu bilgileri bölgeye gönderdikleri misyonerler ve o bölgelerde açmýþ olduklarý okullar vasýtasýyla edinirler.

Fransa resmi makamlarý, Kilikya’nýn kolonileþtirilmesi amacýyla bir dizi raporlar hazýrlamýþtýr. Bunlardan biri, Beyrut’taki Fransýz Yüksek Komiserliði’nde görevli ziraat mühendisi Achard’a yaptýrýlmýþtý. Achard raporunda: “Marsilya’ya çok uzak olmayan Kilikya, Fransa’nýn bütün pamuk ihtiyacýný karþýlayabilir, bu nedenle Kilikya ile Kuzey Suriye’yi elimizde tutmakta ve pamuk üretimini geliþtirmekte çýkarýmýz vardýr…” demiþtir.
Albay Brѐmond, Kilikya adlý eserinde bölgeyi “Alp daðlarýna sahip bir Mýsýr” þeklinde tanýmlamýþtýr.

1918 yýlýnda Ateþkes Antlaþmasý imzalanýnca, iþgal için hukuki zemin oluþmuþ ve maalesef iþgal baþlamýþtýr. Sömürünün sahada uygulanmasýna gönüllü olarak iþtirak edenler bölgede ve dýþarýdan getirilen Ermeniler olmuþ, Klikya da bir Ermeni Lejyonu kurulmuþtur.

Mondros Ateþkes antlaþmasý ile birlikte Osmanlý Devleti için 1. Dünya Savaþý bitmiþ fakat galip devletler ateþkes antlaþmasý maddelerini bahane ederek, kendileri için hayati önem taþýyan yerlerin iþgaline baþlamýþtý. Bu sebepledir ki Çukurova bölgemiz de iþgale uðramýþtýr. Bu esnada Mustafa Kemal Paþa ordu komutanlýðýný devralmýþ, bölgede ki faaliyetler hakkýnda rapor hazýrlamýþtýr. Mustafa Kemal Paþa bölgedeki kentlerin kendi dinamikleriyle iþgallere karþý direnebilmesi için askerlik þubeleri aracýlýðýyla silahlarýn halka daðýtýlmasý talimatýný vermiþ ve iþgal kuvvetlerinin planlý olarak Klikya dedikleri Çukurova bölgemizde olasý bir iþgale karþý direniþin ilk fitili ateþlenmiþtir.

Ýþgal süresince Mut’ta, Mersin’de, Gülnar’da, Silifke’de, Arslanköy’de kurulmuþ olan müdafaa-i hukuk teþkilatlarý, çeþitli silahlý birlikler oluþturarak yörede Fransýzlara karþý önemli bir mücadele yürütmüþlerdir. Fransýzlar tüm Çukurova’da olduðu gibi Mersin’in de demografik yapýsýný deðiþtirmeye yönelik adýmlar atmýþlardýr. Kuvay-ý Milliye’nin þanlý mücadelesi sonucu emperyalist iþgal yönetimi “Kilikya’da” tutunamamýþtýr.

Mersin ve çevresini Kuvayi Milliye’nin güçlü direniþ cephelerinden biri haline getirmiþtir. Ýþgal döneminde bölgede sivil cemiyetler, askeri (Kuvayi Milliye) örgütlenmeler, Kuvayý Milliye’nin direniþi adým adým Fransýzlarý bölgeden çekilmeye zorunlu kýlmýþtýr. Sakarya Zaferi üzerine 20 Ekim 1921 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi ile Ankara Antlaþmasý’ný imzalayarak, Hatay dýþýnda iþgal ettikleri yerleri terk etmiþlerdir. Böylece, Millî Mücadele’nin Güney Cephesi de kapanmýþ oluyordu.

Ankara Antlaþmasý Güneydoðu Anadolu ile Çukurova’da süregelen savaþlara son veriyor, iþgal altýndaki yörelerin kurtarýlmasýný saðlýyordu.

Fransa ile Ankara Antlaþmasý sonrasýnda, iþgal boyunca yaptýklarý akýl ve hayale sýðmayan zulümleri sebebi ile Ermenileri telâþ içinde býrakmýþtý. Çünkü güneyde bir Ermeni Devleti kurma düþünceleri yok olmuþ, bölgenin Türklere ait olduðu onaylanmýþtý. Fransa’nýn bölgeyi boþaltacaðýný duyan Ermenilerin bir kýsmý da artýk kitleler halinde Kuzey Suriye, Halep ve Beyrut’a göç etmeye baþlamýþlardý.

5 Ocak 1922 tarihinde devir ve teslim iþlemleri sona ermiþtir. Günümüzde Mersin, “3 Ocak” tarihini iþgalden “Kurtuluþ Günü” olarak kutlamaktadýr.

Bu vesile ile tüm Mersinli hemþehrilerimin 3 Ocak Mersin’in Düþman Ýþgalinden Kurtuluþu’nun 100. Yýldönümünü kutlar, Baþta Cumhuriyetimizin Kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Kurtuluþ Mücadelesinde destan yazan Aziz Þehitlerimizi ve Gazilerimizi saygý ve minnetle anýyorum.

Remziye Çelik
Sosyal Medyada Paylaşın: