ESKİ BAYRAMLAR
sadikozen

ESKİ BAYRAMLAR

ESK� BAYRAMLAR
Dr. Sad�k �zen

Yeni bir �Kurban Bayram�� bug�n,
��k�rler olsun bizi eri�tiren Y�ce Allah�a.
Mutluluk g�n�d�r bayramlar,
Eski bayramlar gibi de�illerse de..
Hi� olmazsa evlatlar, torunlar ve yak�n dostlarla kutlan�yor,
Ve de telefonla, sosyal medya ara�lar�yla hat�r al�n�yor.
Bu bile mutluluk veriyor insanlara,
Birlikte olunmasa bile..

D�nya de�i�ti art�k;
Geleneksel k�lt�r, �rf ve adetler kalmad�.
Bayram diye bir araya geleceklerine insanlar,
Adeta birbirlerinden ka��yorlar.
Kimileri yazl��na, kimiler l�ks tatil yerlerine ve �ok y�ld�zl� otellere,
Kimileri de yurt d��na gidiyor.
�zel yat�, u�a��, �zel malikaneleri olanlar da �o�ald� art�k.
Paras� olanlar diledikleri gibi ya��yor.

Ge�mi� y�llarda �ok �zel g�nlerdi bayramlar.
Bayram geliyor diye
G�nler �ncesinden haz�rlan�rd� insanlar;
Analar, babalar ve illa da �ocuklar.
B�y�kler maddi olanaklar�n� hesaplar bir taraftan,
Nelerle sevindirebileceklerini planlar aile bireylerinin.
�ocuklar hayalini kurard�;
Yeni bir elbise, k�rm�z� bir terlik ya da yeni bir pabu� giymenin.
Onlar� arife gecesi yast��n�n alt�na koymadan uyumazlard�.

Marka �nemli de�ildi onlar i�in,
Zaten marka nedir bilmezlerdi ki.
Ne cep telefonlar� vard� ellerinden hi� d��rmedikleri, ne play stationlar�
Ne de kaykaylar� vard� etrafa tehlike sa�arak bindikleri.
Onlar� mutlu eden, sadece ve sadece
Bayram i�in alacaklar� k��k bir hediyeydi.
Fiyat�n� ve pahas�n� asla �nemsemezlerdi.
��nk� maddi yanlar� de�ildi onlar� mutlu eden,
Bu t�r �eyler onlar� hi� ilgilendirmezdi.

Bir kurbanl�k al�nm��sa e�er;
K�na yak�l�r, kurdele ba�lan�r, s�slenir
Evin �ocuklar� onlar� k�rlarda gezdirir,
Birlikte e�lenilir, ne�elenir, ok�an�r, sevilir
Kesilmesini asla istemezlerdi.
Hatta k�ser ve a�lard� ya�� k��k olanlar.
Bu y�zden,
Kurban kesilirken uzakta tutulur �ocuklar,
G�rmelerine izin verilmezdi.

Evin erkekleri sabah erken kalk�p,
Daha g�n a�ar�rken camiye giderlerdi
Bayram Namaz� k�lmak i�in.
Hemen g�n�n haz�rl��na ba�larlard�.
Anneler ve ablalar camiye u�urlad�ktan sonra evin erkeklerini,
B�t�n y�k onlar�n �zerindeydi.
Son kere i�meleri i�in su ve bir tutam ot konurdu
Kesilecek hayvanlar�n �nlerine�

Kurban�n kesilece�i b��aklar,
En az �� g�n �ncesinden biletilirdi.
Hayvan�n can� yanmas�n ve derisi zarar g�rmesin diye.
Y�z�lmesi i�in aya��ndan a�a� dal�na as�laca�� ipten
��kembenin bo�alt�laca�� ukura,
Kelle ve ayaklar�n �t�lece�i oca�a kadar
Her �ey tamamlan�rd�.

Ba�l� ba��na bir k�lt�rd� kurban bayramlar�.
�nsanlar aras�nda payla��m�n en g�zel �rne�iydi.
Kesilen kurbandan, kesemeyenler de al�rd� nasibini.
Hem dinsel bir g�rev
Hem de sosyal bir etkinlik
Ve olanaklar�n payla��m�yd� kurban kesimi.
��te buradan geliyordu
Geleneksel k�lt�r�m�z�n g�zelli�i�

Et k�t��, et tahtas�, sat�r ve b��aklar,
Etlerin konulaca�� kaplar,
�zerinde s��rme yap�lacak sa�,
Kavurma yap�lacak tencere,
Etlerin �zerine sinek konmas�n diye;
�nceden y�kan�p �t�lenmi� tertemiz �rt�ler ��kar�l�r
Her �ey eksiksiz haz�rlan�rd� bir bir�

Bir taraftan kulaklar camiden gelen seslerde olurdu.
Bayram namaz�n�n bitmesine yak�n
E�er uyuyorlarsa �ocuklar uyand�r�l�r, bayraml�klar� giydirilir,
Aile b�y�klerinin camiden gelmesi beklenirdi.
Kurban eti yeninceye kadar oru� tutulur,
Su bile i�ilmezdi.
Bu bir gelenekti.

Aile b�y�klerinin camiden d�n��yle bayram ba�lard�.
Bu tam bir geleneksel t�rendi.
Ya� s�ras�na g�re dizilir aile bireyleri,
�nce baban�n, arkas�ndan annenin elleri �p�l�r,
Sonra s�rayla herkes bayramla��r, kucakla��rd�.
Sonra kurban kesme merasimi ba�lar,
Kurban kesiminde acele edilir,
Kesecek olana vekalet verilir,
Hayvan�n g�zleri ba�lan�r
Y�z� k�bleye �evrilir,
Tekbir getirildikten sonra kesilir,
Kan�ndan bir damla, kestirenin aln�na s�r�l�rd�.
B�ylece t�m adetler yerini bulmu� olurdu.

�lk olarak ci�eri ve y�re�i kavrulup yenirdi.
Bir taraftan kom�ulara da��t�lacak paylar haz�rlan�r
Bir taraftan da eli b��ak tutanlar toplan�r,
Kavurma yap�lacak etler do�ran�r.
Bu birliktelik tad�n� ve bereketini art�r�r kavurman�n.
Hem yiyenlere mutluluk verir
Hem de zevki ya�an�rd�
Birlik ve beraberlik i�inde payla�man�n.

Dini bayramlar merkezidir �rf ve adetlerin,
Adeta si mgesi olmu�lard�r insani de�erlerin.
Yak�nl�klar� art�r�r, dostluklar� per�inle�tirir bayramlar,
B�y�klere sayg� g�sterilir, elleri �p�l�r,
K��kler sevilir, ok�an�r, mutlu edilir.
Kom�u hakk� g�zetilir bayramlarda,
Hat�r say�l�r, sevgiler payla��l�r�
�nce en yak�n kom�udan ba�lar �ocuklar:
Birlik olur kap� kap� gezerler,
Ele �p�p bir ikram ya da har�l�k beklerler.
Bezen bir �eker, bazen �erez ya da k��k bir hediye.
Herkesin durumuna g�re,
Bir yirmi be�lik har�l�k mutlu eder onlar�,
Hele de 50 kuru� veya 1 lira iyice keyiflendirirdi.

�kinci ziyareti gen� delikanl�lar yaparlar.
Onlar da gurup olu�turmu�lard�r aralar�nda,
Ama gidecekleri yerleri ve s�ras�n� se�erler,
Daha �ok akranlar�n�n oldu�u yerlere giderler.
Sonra b�y�klere gelir s�ra
�nce kom�ular�n en ya�l�s�na gidilir
Arkas�ndan en ya�l�dan ba�layarak akrabalar ziyaret edilir.

��te b�yleydi eskiden bayramlar;
Anlatmak istedim g�l�mce,
�ocuklu�umdan ba�layarak, inceden ince�
Ba�arabildim mi bilmiyorum,
Uzun diye k�nayanlar olabilir belki,
Belki be�enenler de ��kar aralar�ndan.
Ama daha da k�sa anlat�lamaz ki�

21 Temmuz 2021
Turgut Reis, Armonia,

.

Sosyal Medyada Paylaşın:

sadikozen Şiirleri

En Çok Okunan Şiirleri

26 Ağustos 1922, Yer Kocatepe… İLK GÖZ AĞRIM AHLAT UNUTUN BENİ !.. AFFET BİZİ ATAM !.. DOKTORLUK DEDİĞİN İKİ TIK TIK Bİ ŞIK ŞIK BİR ZEYTİN AĞACI KONUŞUYOR !... ULU BİR ÇINARDI O !.. BİR ZEYTİN AĞACI KONUŞUYOR UYANIN ARTIK EFENDİLER !... 1O KASIM

Anasayfa

Şiirler

Yazılar

Forum

Nedir?

Kitap

Bi Cümle

İletişim

ESKİ BAYRAMLAR