DÜNYA TİCARET SAVAŞLARI VE BURSA’NIN HIZLI TREN SERÜVENİ

Bursamız Trenin özlemini yıllardır çekmekte, Orhaneli, Mudanya ilçemize kadar gelen tren yıllardır bir türlü işlevsel hale gelmez, gelemez. Rahmetli Kemal Demirel vekilimiz yıllarca Demiryolu’nun kavgasını verdi.

Yüksek hızlı tren hattı yıl olmuş 2025 Türkiye’nin pek çok yerinde tren hattı var ama Bursa’ya gelemedi. Gelenler ise kalıcı olamadı. Yurdu Demir ağlar ile ördük diyen Cumhuriyet rejimi yoktan var etti. Ancak yakın tarihte ki yetkililer var edemedi.

Pendik’te ki Yüksek Hızlı Tren hattından bir seferinde Konya’ya gittim. Gerçekten çok rahat bir yolculuktu. İnsanı sarsmıyor yolculuk tutmuyor, Otobüs ve Uçak seyahatlerine nazaran daha sağlıklı ve çok zevk aldığım bir seçenek.

Bursa’nın Tren ile tanışması yeni değil aslında şehir merkezinden Mudanya Hattında zamanında Tren hattı varmış.


MUDANYA-BURSA DEMİRYOLU HATTI

Mudanya–Bursa Demiryolu (Fransızca: Chemin de Fer Moudania Brousse; rapor işareti: CFMB), 1871-1948 yılları arasında Mudanya–Bursa arasında faaliyet gösteren bir demiryolu hattıydı.

14 Ağustos 1871 tarihinde Osmanlı Hükûmeti, liman şehri Mudanya’dan iç şehir Bursa’ya doğru bir demiryolu hattı kurmaya başladı. İnşaat sırasında, hat 1874’te iki Fransız yatırımcıya satıldı. Demiryolu Bursa’ya ulaştı ve 1875’te tamamlandı. Demiryolunun Bozüyük’e kadar uzatılıp Osmanlı Anadolu Demiryolları hattına bağlanması planlandıysa da hiçbir zaman gerçekleşmedi. 2 Ocak 1891’de Georges Nagelmackers, demiryolu hattı için 27,000 Sterlin ödedi.[2] Demiryolu hattı 1932’de Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) tarafından satın alındı, ancak kârlı olmaması nedeniyle 1953’de kapatıldı.

TREN GARI BİNASI (MONTANİA OTEL)

Mudanya sahil şeridinde, denize nazır uzunca bir bina olan Mudanya Garı, 1849 yılında Fransızlar tarafından gümrük binası olarak inşa edildi. Osmanlı yöneticilerinin demiryoluna verdikleri önem 19. yüzyılın ikinci yarısında iyice artmıştı. Sultan Abdulaziz, 1871 yılında demiryolu ile ilgili irade yayımlattı. Asya Osmanlı Demiryolları projesi Haydarpaşa’dan başlıyor, bu ağın içinde Bursa- Mudanya da yer alıyordu. Bursa’dan Fransa’nın Lyon kentine ham ipek ipliği ihracatını kolaylaştırmak amacıyla Mudanya ve Bursa arasında 42 kilometre uzunluğunda demiryolu hattı inşa edildi. Bursa’ya ulaşabilmek için 185 bin Osmanlı lirası masraf yapılmış ancak demiryolunun işletmeye açılması mümkün olmamıştı. Mudanya’ya gerçek trenin gelmesi ise 1892 yılına rastlıyor. 8 Haziran 1891 yılında onarım çalışmaları başlanan tren hattı, 17 Haziran 1892 yılında törenle açıldı. 18 yıl sonra Bursa’daki fabrikalarda üretilen ipekler, demiryolu ile Mudanya’ya taşındı. Önceleri gümrük ambarı olarak hizmet veren bina, Mudanya Tren İstasyonu oldu. Bursa – Mudanya arasında uzun yıllar ulaşımı sağlayan, Bursa’da üretilen malların dünyaya ulaşmasında önemli bir işlevi olan Mudanya- Bursa Demiryolu Hattı, TBMM tarafından çıkarılan bir yasa ile zarar ettiği gerekçesiyle 10 Temmuz 1953 yılında kapatıldı. Mudanya- Bursa ulaşımını sağlayan trenin kaldırılıp rayların sökülmesi sonucu işlevini yitiren bu ihtişamlı gar binası, 1980’li yılların sonunda restore edilerek otele dönüştürüldü.

GÖKÇEDAĞ TREN İSTASYONU

Gökçedağ Tren İstasyonu, Bursa’nın Harmancık ilçesine bağlı Gökçeler Mahallesi’nde yer alan TCDD’ye ait hemzemin tren istasyonudur.

Alayunt-Balıkesir demiryolu hattı üzerinde yer alan istasyon Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğü tarafından inşa edilerek 23 Nisan 1932’de hizmete girmiştir.
Bir ada peronu ve iki kenar peronuundan oluşan istasyon, Kütahya – Balıkesir Bölgesel hizmet vermektedir.
Kara Tren Anadolu’da yaşanmış pek çok acıya tanıklık etmiştir. Rus işgalinde Esir Düşen Türkler Sibirya’ya Sürgüne giderken Tren Vagonlarında donarak Şehit olanların hikayeleri ile doludur. Kimi Sevdalısını, Kimi Eşini,Kimi Oğlunu bekler iken İstasyonlarda sabahlamıştır.

YENİ DÜNYA DÜZENİ VE HIZLI TREN HATTI

Çin merkezli dünya ticaret ağı Avrupa’da ve Dünyada büyük ticaret savaşlarının yaşandığını hepimiz görmekteyiz. Yeni dünya düzeninde ucuz maliyet tercih sebebi olması nedeniyle Çin ile kimse baş edemiyor, ucuz işçilik, hızlı teslimat, paraya göre sağlam ürün der iken Türkiye’de Çin ile rekabet edemeyip iflas eden pek çok şirket ve sektör var. Şimdi bu tren ağlarıyla teslimat ta devrim yapmaya çalışan Çin karşısında nasıl rekabet edilecek soru işareti. Avrupa pazarında İpek yolu projesini geliştiren Çin Devleti Abd-Çin ticaret savaşı giderek tırmandı. Bu bağlamda Rusya aldığı tedbirler ile olayı en iyi yöneten ülkelerin başında geliyor.
Bu bağlamda Bursa için büyük ihtiyaç olan Hızlı trenin gelmesini istemeyenlerde var elbette. Otobüs firmaları rekabet içerisinde kuşkusuz, Hava yolu taşımacılığı vs der iken Rekabet iyice kızışıyor, Yüksek hızlı trenin gecikme sebebi yavaş yavaş ortaya çıkıyor, bakalım gelecek günlerde neler olacak.

"Bursa Teknik Üniversitesi’ndeki etkinlikte konuşan Kalyon Holding Harita ve Etüt Müdürü Özcan Geçim, bitiş hedefini 2026 ortası olarak dile getirdi."
Yıllardır bitti bitecek denen Yüksek Hızlı Tren hattı ne zaman bitecek Allah bilir.
Ben 40 yaşını geçmiş bir Bursa’lı olarak Y. H. T’yi görebilecekmiyim bilmiyorum.
Yazımı Kara Tren Türküsünden dizeler ile Sonlandırıyorum;

Gözüm yolda gönlüm darda
Ya kendin gel yada haber yolla
Gözüm yolda gönlüm darda
Ya kendin gel yada haber yolla
Duyarım yazmışsın iki satır mektup
Vermişsin trene halini unutup
Duyarım yazmışsın iki satır mektup
Vermişsin trene halini unutup
Kara tren gecikir belki hiç gelmez
Dağlarda salınır da derdimi bilmez
Dumanın savurur halimi görmez
Gam dolar yüreğim gözyaşım dinmez.

Haftaya kadar Esen Kalın.
Not: Bu makale
02 Haziran 2025 Pazartesi günü Orhangazi tv ve Orhangazi Lider gazetesinde tefrika edilmiştir.